Co to jest pokuta?
Pokuta jako Sakrament
- Jako wierzący w Chrystusa, w Jego Kościele, przystępujemy do Sakramentu Pokuty, w którym wyznajemy nasze grzechy, po uprzednim rachunku sumienia, żalu za grzechy i postanowieniu przemiany życia. Po wyznaniu sakramentalnym grzechów wobec kapłana – zastępcy Chrystusa, otrzymujemy przebaczenie grzechów. Zostaje nam też zadana tzw. pokuta, zazwyczaj modlitwa, mająca charakter zadośćuczynienia Bogu za zniewagi Mu wyrządzone. Jednak na ogół poprzestajemy na tym, nie przywiązując wagi do rzetelnego zadośćuczynienia Bogu i ludziom – naszym bliskim, przyjaciołom, innym ludziom.
- Korzystanie z Sakramentu Pokuty jest naszą odpowiedzią na wezwanie Chrystusa do nawrócenia. Jest decyzją naszej woli i serca, a zarazem łaską miłującego Boga, która porusza nas do skruchy i żalu, czasem wywołującego łzy bólu.
Łaska Pokuty jako nawrócenie
- Pokuta rozumiana szerzej jest łaską, która przynagla nas do głębszego nawrócenia całego życia, do „rozliczenia się” z naszych grzechów, którymi obrażaliśmy Boga i krzywdziliśmy ludzi oraz siebie, zaniedbując rzetelne zadośćuczynienie czyli „pokutę” po sakramentalnym przebaczeniu, bądź nie przywiązując wagi do ukrytych postaw, dających nam złudzenie niemal świętości, lub niedbalstwa w wypełnianiu Bożych przykazań i obowiązków życia. Wewnętrzne nawrócenie jest dziełem łaski.
- Święty Papież Paweł VI w Konstytucji Apostolskiej „Pokutujcie” pisał: „wszyscy wierni są zobowiązani na mocy prawa Bożego do czynienia pokuty.” I wymienił 3 formy pokutnego zadośćuczynienia Bogu i bliźnim: modlitwę, post i uczynki miłosierdzia. Umartwienie jest konieczne, by duch miał siłę powściągnąć samowolę natury. Gdyż natura dąży do czego innego niż duch, który chce pełnić wolę Ojca.
- Po śmierci będziemy sądzeni z miłości.
„Będzie to bowiem sąd nieubłagany dla tego, który nie czynił miłosierdzia: miłosierdzie odnosi triumf nad sądem.” Jk 2,13.
Istnieje współcześnie złudzenie, że Boże Miłosierdzie zakrywa wszystko, więc można grzeszyć, a Pan Bóg wybaczy. Przecież nie jest drobiazgowy. Nie jest to zgodne z nauczaniem Kościoła. Bóg jest Sędzią sprawiedliwym, który za dobre wynagradza, a za złe karze. Przekonamy się o tym po śmierci, w tzw. sądzie szczegółowym. Bóg czeka na nas wszystkich z otwartymi ramionami. Jest przecież Nieskończoną Miłością. Wszystkich nas stworzył z Ojcowską czułością. Ale jest jednocześnie nieskończenie święty i przeczysty. Żadna dusza nie może zbliżyć się do Niego, jeśli ma na sobie choćby najmniejsze plamy grzechów. Dlatego rzuca się do Czyśćca, które jest miłosiernym cierpieniem, oczyszczającym dusze z tych plam grzechów. Jest łaską Pokuty.
- Każdy grzech pozostawia skutki. Tym, co usuwa plamy grzechów po tej stronie życia, jest pokuta za grzechy, tak, jak oczyszczające cierpienie w Czyśćcu. Widać w tym Bożą sprawiedliwość połączoną z miłosierdziem. Jesteśmy do niej zobowiązani na mocy Bożego prawa. W Kibeho w Ruandzie w 1982 r. Matka Boża mówiła:
„Ludzie współcześni nie czują już tego zła, które czynią. Jeśli ktoś popełni grzech, nie przyznaje się, że źle postąpił. Proszę was, żałujcie za grzechy. Dziś wielu ludzi nie potrafi już prosić o przebaczenie. Ci ludzie krzyżują Syna Bożego. Świat jest chory, moje dzieci. Musicie się umartwiać, żeby pomóc Jezusowi w zbawieniu świata.”
- Pokutując idziemy za Chrystusem na wzór Matki Bożej. Jezus powołuje swych uczniów do wzięcia swego krzyża i naśladowania Go. Chce włączyć do Swej Ofiary Odkupieńczej tych, którzy z niej korzystają. W najwyższym stopniu spełnia się to w Jego Matce.
- Pokuta jako łaska nawrócenia to metanoja. Jest łaską powrotu na drogę Bożą. Zawracamy z drogi zła, tego, co nie jest Boże i zwracamy się w stronę prawdy i dobra, życia, do którego nas Bóg powołał. Towarzyszy temu żal, że się raniło Boga i radość powrotu do Jego miłości. Pokuta znamionuje życie chrześcijańskie, jest jego wymogiem. Jest warunkiem przyjęcia po śmierci do Królestwa Niebieskiego. Skutkiem braku pokuty jest wieczne potępienie.
- Maryja w wielu objawieniach nawołuje ludzkość do pokuty. Największą determinację przejawiła w Fatimie, ukazując dzieciom piekło, do którego idą biedni grzesznicy, gdyż nie ma nikogo, kto by się za nich ofiarował. Słowa te wzbudziły w dzieciach tak wielkie współczucie, że czyniły wiele ciężkich ofiar za ludzi, których mogłaby spotkać tak straszna kara. Ten aspekt pokuty jako ofiary za innych jest propozycją szczególnie ważną w dzisiejszym czasie, gdy grzech się rozlewa, abyśmy pamiętali o innych, (którzy nie wiedzą, co czynią), ofiarując za nich swoje umartwienia, krzyże codzienne, współpracując z Ofiarą Jezusa na Krzyżu dla zbawienia świata.
Poznajemy tu rozumienie Pokuty jako spłacenia długu. Jezus zapłacił na Krzyżu dług (karę) za wszystkie nasze grzechy, całej ludzkości. Korzystamy z Jego „zapłaty” – Ofiary we Mszy świętej, w sakramentach, pokutując za nasze grzechy, także ofiarując naszą ekspiację za grzechy innych.
